Miskraam

Helaas gaat niet elke zwangerschap goed. Een miskraam kan je niet voorkomen.

Een miskraam is het verlies van een vroege zwangerschap. Een miskraam in de eerste 4 maanden van de zwangerschap noemen we een vroege miskraam. 1 van de eerste verschijnselen is vaak vaginaal bloedverlies. Slechts in de helft van de gevallen treedt er een miskraam op, in de andere gevallen heeft het bloedverlies een andere oorzaak.

Als de zwangerschap misloopt na 4 maanden zwangerschap spreken we van een late miskraam of doodgeboorte. De medische term voor miskraam is abortus.

Oorzaak van een miskraam

In de meerderheid van de gevallen is een aanlegstoornis de oorzaak. Het vruchtje is niet in orde en de natuur grijpt in. Het vruchtje groeit niet verder en je lichaam stoot het af.

Normaal ontwikkelt er zich een embryo in een vruchtzak tot kind. Als er heel vroeg geen embryo tot ontwikkeling is gekomen, maar wel een vruchtzak, wordt dit een lege vruchtzak genoemd. Het gaat meestal niet om erfelijke aanlegstoornissen en er is geen gevolg voor een volgende zwangerschap. Er wordt dan ook geen verder onderzoek geadviseerd na een eerste miskraam.

Wanneer de miskramen zich herhalen, wordt verder onderzoek soms wel aangeraden, ondanks dat het vaak geen verklaring oplevert.

De kans op een miskraam

Een miskraam is een natuurlijk verschijnsel: bij minimaal 1 op de 10 zwangerschappen treedt een miskraam op. Naar schatting krijgt een kwart van alle vrouwen ooit met een miskraam te maken.

De kans op een miskraam neemt toe met de leeftijd. Voor vrouwen jonger dan 35 jaar is de kans op een miskraam ongeveer 1 op de 10. Tussen de 35 en 40 jaar eindigt 1 op de 5-6 zwangerschappen in een miskraam en tussen de 40 en 45 jaar zelfs 1 op de 3.

Vrouwen die een keer een miskraam hebben doorgemaakt, hebben mogelijk een iets verhoogde kans op een volgende miskraam, maar de kans dat het wel goed gaat is gelukkig het grootste. Een volgende miskraam is ook niet te voorkomen.

Lichamelijk herstel

Het lichamelijk herstel na een miskraam of curettage is meestal vlot. Gedurende 1-2 weken kun je wat helderrood bloedverlies hebben. Daarna kun je nog bruine afscheiding verwachten. Gebruik maandverband om het bloedverlies op te vangen in plaats van tampons. Ook is het verstandig met seksueel contact te wachten tot het bloedverlies voorbij is.

Het opnieuw zwanger worden wordt door een miskraam niet bemoeilijkt en het is niet nodig een bepaalde periode te wachten met opnieuw proberen zwanger te raken. De volgende menstruatie treedt na ongeveer vier tot zes weken op.

Emotioneel herstel

Veel vrouwen hebben na het verlies van hun prille zwangerschap een moeilijke tijd. Een miskraam heeft vaak meer impact dan ze vooraf kunnen bedenken. Dat geldt voor vrouwen én hun partners.
De miskraam betekent bijvoorbeeld dat je toekomst anders is dan je dacht. Dit verlies maakt plotseling een einde aan alle plannen en fantasieën over dit kind.

Misschien vraag je je af waarom het mis ging. Het kan een troost zijn om te weten dat de zwangerschap meestal vanaf het begin al niet in orde was. Dat de miskraam dus een natuurlijk en logisch gevolg was. Maar naast deze feitelijke verklaring denk je misschien dat je iets had kunnen doen of laten om de miskraam te voorkomen. Hoe invoelbaar ook, schuldgevoelens zijn niet terecht.

Ook goed om te weten: er is geen tijdspad te geven tot het verdriet over is. Ieder beleeft het anders. Ieder doet het anders. Gun jezelf wat jij nodig hebt. De tips hieronder kunnen helpen.

Wat kun je doen om je miskraam goed te verwerken?

• Neem serieus wat je voelt. Alles mag er zijn: verdriet, gemis, schuldgevoel, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte. Misschien voel je ook berusting of zelfs opluchting. Dat kan. Niks is gek.
• Praat erover. Misschien met een vriendin, met je partner, met je zus of een buurvrouw. Of met ouders die hetzelfde hebben meegemaakt. Natuurlijk ben je ook welkom bij je verloskundige.
• Weet dat je partner het verlies hoogstwaarschijnlijk anders beleeft en anders verwerkt dan jij. Dat is normaal. Het is waardevol als jullie erover kunnen praten, met elkaar en met anderen.
• Doe wat goed voelt voor jou. Op het moment dat het voor jou klopt. Zet een mooi beeldje in je kast. Plant een boom in je tuin. Kies een sieraad als herinnering. Schrijf je ongeboren kind een brief. Brand geregeld een kaarsje. Of doe iets heel anders, maar kies wat bij jou, bij jullie past.
• Lees erover. Schrijf erover. Op Facebook zijn besloten groepen waar je over je ervaring kunt schrijven, bijvoorbeeld de groep Miskraam Mama’s. Overweeg om het boek ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’ in te vullen, de toegankelijke vragen en suggesties helpen je om je ervaringen te verwerken. Ook kan je de app “Loss” downloaden. Hierop staat veel informatie die jou kan helpen in het verwerken van een miskraam.

En merk je dat je energie niet terugkomt? Of dat je maar blijft piekeren? Zoek dan hulp om het verlies van je kindje in je zwangerschap te verwerken. Dit is geen thema om mee aan te rommelen. Zoek begeleiding die bij jou past, bijvoorbeeld: neem contact op met je huisarts, vraag advies bij je verloskundige) of raadpleeg miskraambegeleiding.nl

Een volgende zwangerschap

Een volgende zwangerschap verloopt in de meeste gevallen goed, ook bij vrouwen die meer dan één miskraam hebben doorgemaakt. Het kan wenselijk zijn om bij een nieuwe zwangerschapswens een gesprek te hebben met een huisarts, verloskundige of gynaecoloog. Het is in ieder geval verstandig om gezond te leven, informatie hierover kun je vinden in de folder ‘Zwanger!’ van het RIVM.

Steunpunten en informatie

Stichting Contactpunt voor miskramen

Op deze site staat veel over het verwerken van een miskraam. Er worden ook contactavonden georganiseerd en je kan telefonisch met een lotgenoot spreken.

Freya

Patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek
Postbus 476, 6600 AL WIJCHEN, tel.:024 645 1088
Freya richt zich met name op vrouwen die een miskraam hebben gehad na een reageerbuisbevruchting.

Boeken

• Cuisinier M, Janssen H. ‘Met lege handen’. Van Holdema en Warendorf, 3e druk 2000, ISBN 9026966997
• Van Buuren M, Braam W. ‘Als je zwangerschap misloopt’. De Kern, Baarn, 6e druk 1999, ISBN 9032506749
• Spitz, Keirse M. en Vandermeulen A. ‘Tussen iets en niets, omgaan met het verlies van een prille zwangerschap’. Lannoo Tielt, 1998. ISBN 9020934449